MALA ZARAR VERME NEDIR? (TCK M.151-152)

(999)Görüntülenme Mala Zarar Verme Suçu Şartları ve Cezası Nedir? (Tck madde 151) 17 Temmuz 2022 Kategori Ceza Hukuku Mala zarar verme suçunun yaptırımlarını TCK’da Mal Varlığına Karşı Suçlar başlığı altında madde 151-152’de düzenlenmiştir. Mala zarar verme suçu, malvarlığına karşı işlenen suçlardandır. Kanun koyucu toplum huzuru ve barışı için bireylerin malvarlığını önemli görmüş ve korunması gerektiğini düşünerek bu cezai müeyyideyi Türk Ceza Kanunu’na dahil etmiştir. İçindekiler [gizle] 1 Mala Zarar Verme Suçu Nedir ? 2 Mala Zarar Verme Suçunun Unsuları Nelerdir? 3 Mala Zarar Verme Suçunun İşlenme Şekilleri Nelerdir? 4 Mala Zarar Verme Suçunda Dava Süreci Nasıl İşliyor? 5 Mala Zarar Verme Suçuna İlişkin Yargıtay Kararları Mala Zarar Verme Suçu Nedir ? TCK Madde 151’de “(1) Başkasının taşınır veya taşınmaz malını kısmen veya tamamen yıkan, tahrip eden, yok eden, bozan, kullanılamaz hale getiren veya kirleten kişi, mağdurun şikayeti üzerine, dört aydan üç yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. (2) Haklı bir neden olmaksızın, sahipli hayvanı öldüren, işe yaramayacak hale getiren veya değerinin azalmasına neden olan kişi hakkında yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır.” Hükmünde mala zarar verme suçunun basit haline yer verilmiştir. Mala Zarar Verme Suçunun Unsuları Nelerdir? TCK m.151 gereğince söz konusu suçun meydana gelmesi için öncelikle başkasına ait bir mala veya hayvana zarar verilmiş olması gerekmektedir. Bir kişinin kendi malına veya sahipsiz bir mala zarar verme eylemi bu suçu oluşturmamaktadır. Ancak unutulan mal bakımından suç oluşmaktadır. Bir diğer husus ise suçun konusudur. Suç konusu taşınır veya taşınmaz bir mal olup söz konusu malın yan ürünlerine veya eklentilerine verilen zarar da bu suç kapsamında değerlendirilmektedir. Buna ek olarak malın ekonomik olarak değerinin bulunması gerekmektedir. Ancak doktrinde manevi değeri olan mallar bakımından da bu suçun oluşacağı kabul edilmektedir. Yine sahipli hayvanlar da vahşi ya da ehil olsun mal sayılır ve buna verilen zarar mala zarar verme suçunu oluşturmaktadır. Mala zarar verme suçu, kasten işlenebilen bir suç olup fail bilerek ve isteyerek mala zarar verme eylemini gerçekleştirmelidir. Mala zarar verme suçunun da taksirle işlenmesi de mümkün olmamaktadır. Mala Zarar Verme Suçunun İşlenme Şekilleri Nelerdir? TCK m.151 uyarınca mala zarar verme suçu seçimlik hareketli bir suç olup kanunda belirtilen hareketlerden birinin gerçekleşmesiyle suç meydana gelmektedir. Bu hareketler, 1)Yıkmak, malın bünyesinde ciddi değişiklikler meydana getirilmesi anlamına gelmekte olup baraka, duvar vb.’nin yıkılması bu kapsamdadır. 2) Tahrip etmek, malın fiziksel özelliklerini kaybetmesine neden olarak o malı kırıp dökmek, talan ve harap etmektir. Örneğin; bir evin camlarının kırılması bu kapsamdadır. 3)Yok etmek, malın ortadan kaldırılmasıdır. Yani yok edecek düzeyde zarar verilmesidir. Örneğin; bir kimsenin güneş gözlüğünü yakılması bu kapsamdadır. 4)Bozmak, eşyanın işlevini yerine getirmesine engel olunması anlamına gelip daha çok elektronik eşyalarda gündeme gelmektedir. Örneğin; cep telefonunun denize atılarak bozulması bu kapsamdadır. 5)Kullanılmaz hale getirmek, malın işlevinin ortadan kaldırılmasıdır. Örneğin; bir sandalyenin ayaklarının kırılması bu kapsamdadır. 6)Kirletmek, malın, önceki hale getirilmesi için önemsiz olmayan bir çabayı gerektiren, malın değerinde veya görünümünde azalma veya değişikliklere yol açan, madde kapsamında yer alan diğer eylemler dışındaki durumları kapsamaktadır. Örneğin; başkasının tarlasına çöp yığınını dökmek,bir kimsenin kapısının üzerine boya sürmek ya da çarpı işareti yapması da kirletme eylemine girmektedir. Mala Zarar Verme Suçunun Nitelikli Halleri Türk Ceza Kanunu’na göre nitelikli olarak kabul edilen hallerin gerçekleşmesi durumunda, kişi ağır ceza alır ve nitelikli hal ile basit halin cezalarının alt ile üst sınırları kanunca belirlenmiştir. Bu kapsamda mala zarar verme suçunun nitelikli halleri aşağıdaki gibi sıralanmaktadır: Kamu kurum ya da kuruluşlarının sahip olduğu taşınır ve taşınmaz mallar, Doğal afetlerin gerçekleşmesi durumunda kullanılması için tahsis edilmiş mallar, Her türlü ağaç ya da fidanlar, (devlet ormanı statüsündekiler hariç) Kamu görevlilerinin sahip olduğu mallar, (kişinin kamu görevi bitmiş olsa bile) İşçi, işveren, sendika ya da konfederasyonlar için tahsis edilmiş ve grev ya da lokavt gibi durumlarda kullanılması planlanmış olan mallar ile Siyesi partiler ya da meslek kuruluşlarının sahip olduğu taşınır veya taşınmaz malları yok etmek, yıkmak, tahrip etmek ya da değerini kaybettirmek, suçun nitelikli hale gelmesini sağlamaktadır. Mala verilen zarar, kanuna göre nitelikli ya da basit olarak sınıflandırılmıştır. Bu nedenle ceza düzeyleri de birbirinden farklılaşmaktadır. Mala Zarar Verme Suçu Cezası Ne Kadar? Temel haller ya da nitelikli hallerde verilen cezalar değişiklik gösterir. Türk Ceza Kanunu’nun 151 ile 152. maddelerinde bu cezaların durumları hakkında bilgi verilmiştir. Basit Mala Zarar Verme Suçu Cezası 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 151. maddesine göre basit mala zarar verme suçunun cezası 4 aydan 3 yıla kadar hapis olarak belirlenmiştir. Ayrıca ceza hapis olarak verilebileceği gibi adli para cezası olarak da verilebilmektedir. Adli Para Cezası isimli içeriğimizi inceleyebilirsiniz. Nitelikli Mala Zarar Verme Suçu Cezası 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 152. maddelerinin 2. fıkralarında çeşitli nitelikli hallerden bahsedilmiştir. Bu nitelikli haller için şu cezalar belirlenmiştir. 1. fıkradaki nitelikli hallerin cezası 1 yıldan 4 yıla kadar hapistir. 2. fıkradaki nitelikli hallerin gerçekleştirilmesi durumunda ise, verilmesi planlanan hapis cezası 1 kat artırılmaktadır. Her iki halde de verilen cezaların alt ile üst limitleri yukarıdaki gibidir. Adli para cezasına çevrilmesi durumunda, alt ve üst limitler dikkate alınacaktır. Kasten Mala Zarar Vermenin Cezası Mala zarar verme suçu genel kastla işlenir. Kasten mala zarar verme suçunun basit şeklini işleyen sanık hakkında, 4 aydan 3 yıla kadar süreli hapis cezasına ya da adli para cezasına hükmedilir. Hâkim, söz konusu ceza yaptırımlarından ikisine aynı anda hükmedemez. Sanık ya hapis cezasına ya da adli para cezasına çarptırılır. Türk Ceza Kanunu m.152’de düzenleme alanı bulan nitelikli haller ise, sanığın daha ağır ceza almasını gerektiren hallerdir. İşbu hallerde 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Belediye Malına Zarar Vermenin Cezası Belediye malına zarar vermenin cezası, mala zarar verme suçunun nitelikli hallerinin düzenlendiği TCK md.152 kapsamında değerlendirilir. Dolayısıyla, belediye malına zarar veren sanık hakkında 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezasına hükmedilir. Kamu Malına Zarar Verme Suçu Türk Ceza Kanunu’na göre kamu malına zarar verme suçu, nitelikli suçlar kapsamında yer almaktadır. Ayrıca bu suçun kapsamı genişleyebileceği için, verilen cezanın 1 katına çıkarılabilmesi de mümkündür. Kanuna göre bunun için gerekli olan hususlar 151 ile 152. maddelerde verilmiştir. Kamuya ve markalarına ait taşınır ya da taşınmaz mallara zarar verilmesi durumunda, Türk Ceza Kanunu’nun 152/1-a maddesi devreye girer. Bu madde gereğince kişinin cezalandırılması gerekir. Mala Zarar Verme Suçunda Şikayet ve Zamanaşımı Mala zarar verme suçunun temel şeklinin takibi şikayet şartına bağlanmıştır. Fail ve zararın öğrenilmesinden itibaren mağdur tarafından 6 (altı) ay içerisinde şikayette bulunulma hakkına sahiptir. Mala zarar verme suçu hakkında uygulanan zamanaşımı süresi 8 (sekiz) yıldır. Mala Zarar Verme Suçuna İlişkin Yargıtay Kararları “ TCK’nın 7/2. maddesi uyarınca; “suçun işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanun ile sonradan yürürlüğe giren kanunların hükümleri farklı ise, failin lehine olan kanun uygulanır ve infaz olunur.” hükmü de gözetilerek 6763 sayılı Kanunun 35. maddesi ile değişik CMK’ nın 254. maddesi uyarınca aynı Kanunun 253. maddesinde belirtilen esas ve usule göre sanığın farklı katılan X ’e yönelik işlediği mala zarar verme suçundan uzlaştırma işlemleri yerine getirildikten sonra sonucuna göre sanığın hukuki durumunun yeniden belirlenmesi gerektiği gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması nedenleriyle kanun yararına bozma istemine dayanan Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın ihbar yazısı incelenen dosya içeriğine göre yerinde görülmüş olduğundan KABULÜ ile mala zarar verme suçundan sanık A hakkında Zara Asliye Ceza Mahkemesinin 25/11/2019 tarihli ve 2019/92 esas, 2019/195 sayılı sayılı kararı ile verilen hükümlerin 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesinin 3. fıkrası uyarınca BOZULMASINA..”(Yargıtay 13. Ceza Dairesi 2020/10563 E. 2020/11582 K.) Bu konu hakkında soru ve sorunlarınız için Denizli DemirGüren hukuk bürosu ile iletişime geçebilirsiniz. #avukat #denizliavukat #denizlicezaavukatı #denizlimirasavukatı